Serdecznie dziękujemy za udział w
XIV Konferencji „Rozwój Polskiej Infrastruktury Kolejowej”,
która odbyła się w dniach 26-27 października 2023 r.
w Hotelu Marriott w Warszawie.
– Mówimy: „budujemy kolej przyszłości”. Moim zdaniem ta przyszłość jest już dziś. Polskie pociągi, dworce, infrastruktura stają się dostępniejsze dla milionów nowych pasażerów – mówił w trakcie otwarcia XIV konferencji „Rozwój Polskiej Infrastruktury Kolejowej” Ireneusz Merchel, prezes Zarządu PKP Polskich Linii Kolejowych. Wydarzenie odbyło się w dniach 26-27 października w Warszawie.
Mieszkańcy miejscowości Słone zyskają dogodniejszy dostęp do kolei. Na linii między Zieloną Górą a Żarami powstanie nowy przystanek – to tylko jedna z wielu inwestycji, realizowanych w całym kraju przez PKP Polskie Linie Kolejowe, w ramach Rządowego programu budowy lub modernizacji przystanków kolejowych na lata 2021 – 2025. Zmiany na polskich torach widać gołym okiem, a to za sprawą realizacji Krajowego Programu Kolejowego, czy Programu Uzupełniania Lokalnej i Regionalnej Infrastruktury Kolejowej – Kolej Plus.
– Na inwestycje kolejowe, realizowane w ramach programów wieloletnich, przeznaczono 184 miliardy złotych – podkreślał w swoim wystąpieniu inauguracyjnym konferencję Andrzej Bittel, sekretarz stanu w Ministerstwie Infrastruktury. – Nasze działania ukierunkowaliśmy na poprawę funkcjonowania przewoźników kolejowych i zwiększenie dostępności transportu szynowego. Realizujemy Krajowy Program Kolejowy, zakontraktowaliśmy inwestycje związane z programem Kolej Plus – większość przetargów jest już ogłoszona, część z nich zaś rozstrzygnięta. Przyszedł czas, by przejść do konkretnych prac. Ponadto modernizujemy linie kolejowe, zwiększając ich przepustowość. Promujemy najbardziej ekologiczny środek transportu na świecie. To nie byłoby jednak możliwe bez zaangażowania firm z branży kolejowej – zaznaczył Andrzej Bittel, kierując swoją wypowiedź do gości wydarzenia.
Udział w XIV konferencji „Rozwój Polskiej Infrastruktury Kolejowej” wzięło prawie 200 osób. Wśród nich byli przedstawiciele przedsiębiorstw, które odebrały certyfikat przystąpienia do grona Firm Członkowskich Polskiej Izby Producentów Urządzeń i Usług na Rzecz Kolei:
Przedstawicieli firm oficjalnie przywitał Dyrektor Generalny – Adam Musiał. Następnie głos zabrał Ireneusz Merchel, Prezes Zarządu PKP Polskich Linii Kolejowych.
– Polska kolej przeszła wiele procesów transformacji – mówił. – Tylko w ciągu ostatnich ośmiu lat zmodernizowaliśmy dziewięć tysięcy kilometrów torów kolejowych, ponad dwa tysiące przejazdów kolejowych, półtora tysiąca peronów i ponad osiemset tysięcy wiaduktów kolejowych oraz drogowych. Dzięki naszym działaniom jesteśmy w stanie tworzyć szybkie połączenia i proponować realną alternatywę dla ruchu drogowego.
O rozwoju polskiej infrastruktury kolejowej nie można mówić bez wspomnienia jednej z największych inwestycji ostatnich lat – budowie Centralnego Portu Komunikacyjnego. Spółka – ZŁOTY partner konferencji – przedstawiła dotychczasowe osiągnięcia i działania na przyszłość.
– Zakończyliśmy inwentaryzację przyrodniczą 45 proc. wszystkich ok. 2000 km linii kolejowych – mówił Marek Langer, Dyrektor Biura Realizacji Podprogramu Kolejowego. – Podpisaliśmy także umowy na Studium Techniczno-Ekonomiczno-Środowiskowe dla 78 proc. wszystkich odcinków. Ponadto, wybraliśmy warianty inwestorskie dla ok. 30 proc. linii, m.in.: Warszawa – Łódź, Łódź – Wrocław, Łętownia – Rzeszów, Katowice – granica państwa i Sieradz – Poznań.
Inwestycje w kolej nie byłyby możliwe bez wsparcia zewnętrznego, m.in. ze środków Unii Europejskiej, o czym mówiła Joanna Lech, Dyrektor Centrum Unijnych Projektów Transportowych.
– W perspektywie unijnej na lata 2014-2020, do końca września 2023 r. beneficjentom z sektora kolejowego wypłacono środki UE w wysokości 31,93 mld zł – informuje Joanna Lech. – Na projekty infrastrukturalne, w ramach POIiŚ – 14,62 mld zł, zaś na projekty taborowe – 2,29 mld zł. W ramach CEF wypłacono 13,25 mld zł, a w ramach POPW – 1,5 mld zł.
Nowoczesna i zmodernizowana infrastruktura kolejowa gwarantuje niezawodność. Ta zaś niezbędna jest do zapewnienia bezpieczeństwa militarnego kraju.
– Polska kolej jest bezpieczna, jest sektorem, który się zmienia – mówi dr Rafał Zgorzelski, Członek Zarządu PKP S.A. – W ostatnich dziesięcioleciach trochę umykały te kwestie związane z aspektami militarnymi: roli i relacji zachodzących na linii transport – wojsko. Konferencje, taka jak ta, ale i wystąpienia, jak moje, mają wykazywać ten wielki głód, potrzebę uwzględniania w rozbudowie, budowie czy modernizacji linii kolejowych wątków związanych z transportami wojskowymi. Należy mieć świadomość tego, że infrastruktura kolejowa ma charakter podwójnego zastosowania: transportu pasażerów i transportu wojsk. Widać to chociażby przez pryzmat konfliktu zbrojnego na Ukrainie.
Bezpieczeństwo to także komponenty, zapewniające pełną sprawność infrastruktury kolejowej. O tych mówił Szymon Kniaź, Dyrektor ds. Współpracy Międzynarodowej KOMBUD Group. Firma oferuje rozwiązania w pełni projektowane i produkowane w Polsce, związane m.in. ze sterowaniem ruchem kolejowym, automatyką taboru kolejowego, systemami metra, rozwiązaniami dla wojska czy cyberbezpieczeństwem.
– Nasze produkty produkujemy i wytwarzamy samodzielnie – od poziomu obwodów drukowanych, mając pełną kontrolę nad procesem i jakością – zaznacza. – Sami piszemy nasz „software”, sami osadzamy bazowy „software” w naszych kartach systemowych. Ponadto, prototypujemy, testujemy laboratoryjnie w Polsce i za granicą oraz zawsze przed wysyłką do klienta.
Niezawodne produkty pozwalają rozwijać bezpieczną infrastrukturę transportową. O pracach na linii Pomorskiej Kolei Metropolitalnej i prognozach ruchu mówił Grzegorz Mocarski, Prezes Zarządu PKM S.A.
– Wykonane prognozy ruchu wskazują, iż największe prognozowane potoki ruchu pasażerskiego, tym samym największą popularnością i obciążeniem pasażerskim charakteryzuje się odcinek nr 1 oraz w dalszej kolejności odcinek nr 2, zlokalizowane w Gdańsku oraz na granicy Gdańska i gminy Kolbudy – mówi Grzegorz Mocarski. – Prognoza potoków pasażerskich na kolejnych odcinkach w ramach poszczególnych wariantów nie przedstawia tak optymistycznych wyników.
W trakcie XIV konferencji „Rozwój Polskiej Infrastruktury Kolejowej” spółka Centralny Port Komunikacyjny przedstawiła zasady kształtowania efektywnego systemu kolejowego.
Polską kolej czekają w perspektywie 2030 roku istotne zmiany. Co ważne, należy spodziewać się, że każda z nich będzie pozytywna i stworzy szansę na lepszą realizację potencjału kolei – podkreślali zgodnie uczestnicy debaty, którą moderował Konrad Majszyk – Rzecznik Prasowy – Centralny Port Komunikacyjny Sp. z o.o. W jej trakcie zaprezentowano także „Białą Księgę Rozwoju Kolei”. Opisuje ona kluczowe czynniki, które będą kształtowały rozwój kolei w perspektywie nadchodzących lat. To m.in.: budowa i uruchamianie nowych linii kolejowych, liberalizacja przewozów dalekobieżnych i spójna wizja infrastruktury i rozkładu jazdy.
Celem Białej Księgi jest określenie nadchodzących zmian, które stanowią szansę na zwiększenie skali pasażerskich i towarowych przewozów kolejowych. CPK wskazuje w niej też koncepcje i narzędzia, jakich używa do planowania i projektowania linii kolejowych, np. Horyzontalny Rozkład Jazdy, Pasażerski Model Transportowy i Model Analizy Kosztów i Korzyści.
– Biała Księga Rozwoju Kolei nie jest dokumentem strategicznym tworzącym normy prawne – informują przedstawiciele CPK. – Nie ma w niej również gotowych odpowiedzi na pytania: czy i kiedy dane przedsięwzięcie inwestycyjne powinno być realizowane? oraz jaki powinien być jego zakres rzeczowy i finansowy? Dokument świadomie pomija także aspekty technicznego projektowania inwestycji kolejowych oraz ich środowiskowo-społecznego oddziaływania. Są one już dobrze opisane i uregulowane.
Drugi dzień konferencji rozpoczął się panelem dyskusyjnym „Infrastruktura kolejowa – budować, naprawiać, rozwijać?”. Moderatorem rozmowy był Adam Musiał, Dyrektor Generalny Polskiej Izby Producentów Urządzeń i Usług na Rzecz Kolei. Do rozmowy zaprosił:
Jednym z punktów dyskusji był Centralny Port Komunikacyjny.
– Z punktu widzenia systemu transportowego i tego, jak jest rozpięty, naturalną rzeczą jest rozwijanie takiego projektu jak CPK z siecią Kolei Dużych Prędkości – twierdzi Kamil Długiński. – Usprawni on transport w regionach i aglomeracji, a także poprawi przewóz towarów. To projekt istotny także z punktu widzenia gospodarczego.
Swoją opinię wygłosił także Aleksander Wołowiec.
– To projekt, który absolutnie odpowiada na potrzeby kraju – na jego rozwój społeczno-gospodarczy i potrzeby militarne – podkreślał. – Projekt CPK jest absolutnie całościowy, nie ma on słabych punktów. Jego analizy tworzone były już od lat 70 i aktualizowane przez dekady. Przez kolejne 32 lata Port wygeneruje 200 mld zł. Sam projekt zwróci się w ciągu 12 lat. Całość broni się więc ekonomicznie. Realizując go, razem z KDP, wpisujemy się w politykę Unii Europejskiej. Na tym wszystkim z pewnością skorzysta także biznes – krajowy, europejski, a także światowy.
Sprawę skomentował także Janusz Zubrzycki, Prezes Zarządu INFRA Centrum Doradztwa Sp. z o.o.
– Infrastruktura kolejowa – ta regionalna, ale i ciągi główne – jest niewystarczająca – komentuje. – Centralny Port Komunikacyjny może tę infrastrukturę mocno wspomóc. Skuteczność projektu zależy od tego, kto będzie procesem inwestycyjnym zarządzał.
W trakcie debaty podjęto również temat inwestycji w terminale przeładunkowe i ich przyszłość w kontekście toczącej się na Ukrainie wojny.
– Na początku 2022 r. terminal przeładunkowy Dorohusk czy Medyka, były terminalami do przeładunków ogólnych, działały na mocno przeciętnym poziomie – mówił Mateusz Izydorek vel. Zydorek. – W chwili ataku Rosji na Ukrainę Polska została zasypana towarami, co doprowadziło do przeciążenia infrastruktury. Kolejowe przejścia graniczne są tzw. wąskimi gardłami. Nie ma wystarczającej liczby służb, które mogłyby obsłużyć terminal przez całą dobę. Nasuwają się więc pytania: może trzeba rozbudować istniejące terminale lub postawić kolejne? Nikt jednak nie wie, kiedy wojna się zakończy. I jak praca po tym będzie wyglądała. Może towary wrócą do portów? Ze strony ukraińskiego rządu nie mamy deklaracji, że towary zostaną na torach. Infrastruktura, na którą trzeba przeznaczyć potężne środki, może się po prostu nie zwrócić.
Wydarzeniu towarzyszyła wystawa produktów i prezentacja usług firm zrzeszonych w Polskiej Izbie Producentów Urządzeń i Usług na Rzecz Kolei.
