What are you looking for?

Relacja z VIII Konferencji „Koleje regionalne i aglomeracyjne – doświadczenia i perspektywy”

14-15 października 2019 r., Raszyn k/Warszawy

Koleje regionalne i aglomeracyjne mają istotną rolę do spełnienie w systemie transportowym kraju. Z jednej strony stanowią szansę na przyspieszenie przemian społeczno-gospodarczego tam gdzie wskaźniki transportowe są na niskim poziomie. Z drugiej strony rozwój pasażerskich kolei regionalnych powinien stać się centralnym elementem zintegrowanego systemu transportu publicznego.

Polska Izba Producentów Urządzeń i Usług na Rzecz Kolei, przygotowując kolejną edycję konferencji „Koleje regionalne i aglomeracyjne – doświadczenia i perspektywy”, ukierunkowała tematykę na uszczegółowienie roli przewoźników kolejowych w regionach. Wiodącymi zagadnieniami wydarzenia były zatem kwestie integracji transportu, potrzeb taborowych i planów transportowych w województwach, a także bezpieczeństwa oraz nowych rozwiązań technologicznych.

130 uczestników konferencji powitali Adam Musiał, Dyrektor Generalny oraz Dorota Markiewicz, Dyrektor, którzy to w towarzystwie członkini Rady Izby Elżbiety Rembiasz, wręczyli dwóm nowym firmom certyfikaty wstąpienia w poczet firm członkowskich. Tymi firmami były:

• BIO-EARTH Sp. z o.o.
• PPHU Rego Sp. z o.o.

Inauguracyjne wystąpienie wydarzenia przypadło w udziale Tomaszowi Buczyńskiemu, Dyrektorowi Departamentu Kolejnictwa w Ministerstwie Infrastruktury. Buczyński streścił cele i plany resortu na najbliższe miesiące i lata, jak również poruszył rolę przewoźników regionalnych i ich wpływ na sytuację społeczną i gospodarczą w województwach.

Centrum Unijnych Projektów Transportowych reprezentowała Sylwia Cieślak-Wilk, Z-ca Dyrektora, która omówiła współfinansowanie projektów kolejowych dla przewozów aglomeracyjnych
i regionalnych. Wspomniała także o tym, że:

– Każdy projekt, bez względu na to, czy wnioskodawca opisze w grupie docelowej osoby z niepełnosprawnością, czy nie, powinien spełniać zasadę dostępności.

Cieślak –Wilk zaznaczyła, że dostępny transport kolejowy to taki, który pozwala na podróżowanie osobom starszym, z niepełnosprawnościami, z małymi dziećmi czy kobietom w ciąży.

Rolę kolei w województwach scharakteryzowała  Alicja Kozłowska, Dyrektor Departamentu Regulacji Rynku, Urząd Transportu Kolejowego, która na początku zwróciła uwagę na fakt, że w 2018 r. wskaźnik wykorzystania kolei dla obszaru Polski kształtował się na poziomie 8,1 podróży na rok, czyli statystyczny obywatel, niezależnie od wieku, średnio osiem razy jechał pociągiem.

Kozłowska dodała również, że:

– Analiza zmian wskaźnika wykorzystania kolei wskazuje, że zainteresowanie tym środkiem transportu wzrosło w większości województw. Jednak pomimo, że wykorzystanie kolei rośnie, w dalszym ciągu występuje problem ograniczonego dostępu do kolei oraz niezadawalające funkcjonowanie połączeń.

Zaznaczyła również, że istnieje kilka przesłanek, które mogą wpłynąć na przewozy w regionach:

• planowanie i organizowanie transportu zbiorowego nie tylko w obrębie jednego województwa, ale także we współpracy z innymi województwami,
• budowanie węzłów przesiadkowych, uwzględniających środki komunikacji zbiorowej (np. autobus, tramwaj) oraz indywidualnej (samochód, rower),
• dążenie do tworzenia cyklicznego rozkładu jazdy,
• zwiększanie częstotliwości kursowania pociągów,
• organizowanie cyklicznych wydarzeń promocyjnych, np. obchodów Europejskiego Tygodnia Zrównoważonego Transportu, dni bez samochodu itp.,
• wznawianie połączeń na likwidowanych odcinkach, rewitalizacja nieczynnej infrastruktury kolejowej.

Klient w centrum uwagi. To główna przesłanka na jakiej, według słów Krzysztofa Zgorzelskiego, Prezesa Zarządu Przewozy Regionalne Sp. z o. o., przewoźnik buduje swoją strategię. Dla POLREGIO istotne jest zatem zdefiniowanie docelowego klienta Spółki i jego potrzeb, dopasowanie strategii dotarcia do podróżnego i jego zatrzymania, nowa jakość usług o utrzymującej się sile przekazu i spełniająca złożone klientowi obietnice czy też  integracja ofert taryfowych z przewoźnikami różnych gałęzi transportu publicznego. Zgorzelski omówił również uczestnictwo POLREGIO w ofertach wspólnych, które odbywa się w dwóch modelach – honorowania w pociągach POLREGIO biletów komunikacji miejskiej oraz wspólnej oferty biletu łączonego kolej+komunikacja miejska.

NEWAG SA kiedyś i dzisiaj oraz oferta spółki dla przewoźników regionalnych była tematem prezentacji Adama Magiery, Dyrektora Marketingu tej firmy. Szczególną uwagę słuchacze zwrócili na charakterystykę techniczną hybrydowego pojazdu typu 36weh.

– Założeniem projektu jest możliwość ruchu pojazdu po torach z zasilaniem z sieci trakcyjnej 3 kV DC, jak i własnym. Rozwiązanie takie eliminuje konieczność posiadania przez przewoźnika dwóch odrębnych typów pojazdu do obsługi przewozów pasażerskich na liniach zelektryfikowanych
i niezelektryfikowanych, co przyczyni się do obniżenia kosztów utrzymania i eksploatacji.- podkreślił Magiera.

Dodał również, że:

– Pojazd jest wyposażony w najnowocześniejszy układ napędu elektrycznego z układem sterowania optymalizującym wydatek energii, system odzyskiwania. Zastosowano inteligentny system sterowania napędem uwzględniający profil trasy.

Nowoczesne rozwiązania informatyczne, które ułatwią planowanie drużyn pociągowych zaprezentował Daniel Sadkowski, Prezes Zarządu, BASEMENT Sp. z o.o.  Nowa platforma informatyczna to efekt badań NCBIR. Badania dotykały obszarów zapotrzebowania przewoźników na optymalizacje i automatyzacje, algorytmów optymalizacyjnych, rozwiązań dla taboru oraz planowania ludzi.

Jadwiga Rajkiewicz, Dyrektor Wydziału Infrastruktury i Transportu, Urząd Marszałkowski Województwa Zachodniopomorskiego, przedstawiła organizację kolejowych przewozów pasażerskich na Pomorzu Zachodnim, cechy wspólne i wyróżniające realizowanej strategii. Zwróciła uwagę, że województwo zachodniopomorskie zapewnia pasażerom bezpieczny i nowoczesny tabor o czym świadczy fakt, że od 2010 roku przeprowadzono dwa projekty modernizacyjne oraz trzy zakupowe.

Bartosz Majewski, Dyrektor,  Agencja Rozwoju Przemysłu SA streścił rolę ARP w rozwoju przewozów pasażerskich. Przedstawił cele agencji w zwiększaniu konkurencyjności polskiego przemysłu, wspieraniu przedsiębiorstwa w prowadzeniu i rozwoju działalności i we wdrażaniu procesów restrukturyzacyjnych oraz finansowaniu  inwestycji i działań rozwojowych. Majewski omówił także doświadczenia związane z restrukturyzacją Przewozów Regionalnych oraz H. Cegielski Fabryka Pojazdów Szynowych Sp. z o.o.

Mając na uwadze, że obszar tematyczny dotyczący kolei w regionach jest bardzo rozległy, drugi blok programowy przeznaczono na forum dyskusyjne.  Moderatorem był Przemysła Wróbel, ekspert ze  Stowarzyszenia Ekspertów i Menedżerów Transportu Szynowego, który poruszył tematy współpracy organizatorów przewozów z przewoźnikami, planów zakupowych, propasażerskich rozwiązań stosowanych  przez przewoźników, otoczenia prawnego jak również taboru dla regionów.

Udział w dyskusji wzięli Alicja Kozłowska, Dyrektor Departamentu Regulacji Rynku, Urząd Transportu Kolejowego, Krzysztof Zgorzelski, Prezes Zarządu, Przewozy Regionalne Sp. z o.o., Bartłomiej Buczek, Członek Zarządu, Dyrektor ds. Przewozów, PKP Szybka Kolej Miejska w Trójmieście Sp. z o.o.,    Aleksander Drzewiecki, Prezes Zarządu, Koleje Śląskie Sp. z o.o., Józef Michalik, Wiceprezes Zarządu, NEWAG SA oraz Jadwiga Rajkiewicz , Dyrektor Wydziału Infrastruktury i Transportu, Urząd Marszałkowski Województwa Zachodniopomorskiego.

Standaryzacje rozwiązań służących dostępności w Programie Inwestycji Dworcowych PKP SA streścił Paweł Wróblewski, Główny Specjalista, Biuro Inwestycji, Polskie Koleje Państwowe SA. Zaznaczył. Że innowacje w temacie dostępności zostały zgłoszone w ramach Działania 4 Programu Dostępność PLUS w tym:

• opracowanie jednolitych standardów dla rozwiązań map dotykowych na stacjach pasażerskich dla osób z ograniczoną możliwością poruszania się (PRM) w tym osób niewidomych i niedowidzących.
• standard będzie uwzględniał wymagania cyfryzacji informacji Opracowanie standardu znaków i sygnałów dotykowych z uwzględnieniem PRM w tym niewidomych (oznakowanie dotykowe oraz haptyczne) oraz niedowidzących.
• opracowanie systemu nawigacji dla PRM w obszarze stacji z wykorzystaniem metod cyfrowego wspomagania odnajdywania drogi.
• program szkoleń dla wdrożenia i ewaluacji wyników powyższych działań.

Piotr Kostrzewa,  Specjalista ds. analiz eksploatacyjnych, CPK – Centralny Port Komunikacyjny Sp. z o.o., streścił rolę komponentu kolejowego CPK w transporcie regionalnym. Jednym z elementów, który omówił było planowanie rozwoju sieci kolejowej jako elementu, który wpłynie na jakość kolei regionalnych. Kostrzewa podkreślił, że należy m.in.:

• przeprowadzić kilka etapów konsultacji w kolejnych fazach uszczegóławiania projektu,
• uwzględnić uwarunkowania środowiskowe,
• zanalizować liczbę pasażerów i sposoby prowadzenia ruchu pociągów,
• dokumenty strategiczne.

Bartłomiej Buczek, Członek Zarządu, Dyrektor ds. Przewozów PKP Szybka Kolej Miejska W Trójmieście Sp. z o.o. zaprezentował informacje pasażerską w kolejowych przewozach aglomeracyjnych.

Prelegent zaznaczył, że udzielanie informacji dla podróżnych jest jednym z podstawowych obowiązków przewoźnika, nałożonych na niego obowiązującymi przepisami. A ponadto obowiązek ten dotyczy także zarządców dworców oraz zarządców infrastruktury kolejowej.

Buczek podkreślił, że:

– W obecnych warunkach rynkowej działalności przedsiębiorstw kolejowych, informacja pasażerska jest elementem kompleksowej usługi przewozowej. Zapotrzebowanie na informację pasażerską będzie rosnąć. Dotyczy to zarówno jakości tej informacji, jak i formy przekazu.

Czyszczenie to proces technologiczny. Takie wnioski płyną z prezentacji Mariusza Pietrzyka, Prezesa Zarządu firmy BIO-EARTH Sp. z o.o. W prezentacji „Kolej na czystość” zaprezentował preparaty do czyszczenia pudeł pojazdów, preparaty do czyszczenia wnętrz pojazdów oraz preparaty do napraw i utrzymania taboru.

Przewozy Regionalne Sp. z o.o., właściciel marki POLREGIO, we wrześniu uruchomiły nową platformę „Podróż bez barier” ułatwiająca podróż osobom ze szczególnymi potrzebami. Jej największe zalety omówiła  Anna Lenarczyk, Członek Zarządu, Dyrektor Handlowy w prezentacji  „Program Dostępność Plus w transporcie – rozwiązania informatyczne”.

Najistotniejsze funkcjonalności tego rozwiązania to:

• udostępnienie informacji dotyczących wszystkich aspektów podróżowania, w jednym, dedykowanym osobom o ograniczonej mobilności miejscu na stronie www.polregio.pl/podroz-bez-barier,
• umożliwienie pasażerom zapoznania się z poziomem dopasowania infrastruktury dworcowej oraz peronów do potrzeb osób z niepełnosprawnościami, bezpośrednio na platformie, bez konieczności opuszczania strony i dodatkowego logowania na stronach zarządców infrastruktury kolejowej,
• umożliwienie zgłoszenia w jednym miejscu przejazdu oraz zamówienia asysty na dworcu, za pomocą e-formularza, nawet w przypadku planowania podróż z przesiadkami.

Paweł Szaciłło, Dyrektor, Sektor Transportu i Infrastruktury, Departament Projektów Sektorowych, Bank Gospodarstwa Krajowego, przedstawił zagadnienie finansowania dłużnego projektów kolei regionalnych i aglomeracyjnych. Szczególną uwagę poświęcił na ryzyka dla przewoźników, które mogą stanowić wzrost głównych kategorii kosztowych – spodziewany wzrost płacy minimalnej oraz możliwy wzrost wynagrodzeń związany z niedoborem wykwalifikowanych pracowników kolejowych, wzrost cen energii elektrycznej oraz rosnące koszty operacyjne.

Elżbieta Nowak, Naczelnik Wydziału Zarządzania Produktem, Łódzka Kolej Aglomeracyjna Sp. z o.o., na przykładzie rozwiązań województwa łódzkiego pokazała regionalną kolej nastawioną na pasażera. Rewolucja, która zaczyna się w łódzkim oznacza bowiem jednego pasażera, ale kilku przewoźników.  W opinii Nowak, pasażer oczekuje bowiem zintegrowanego cyklicznego rozkładu jazdy, sprawnej zmiany przewoźnika, harmonizacji rozkładów z komunikacją miejską, integracji taryfowej oraz wysokiego komfortu podróży.

Projekt szkoleń dla pracowników z sektora kolejowego streściła Adriana Niedoszewska,  Ekspert ds. zarządzania projektami, Wydział ds. Projektów Współfinansowanych,  PFRON, Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. Jego celem jest podniesienie kompetencji pracowników sektora transportu zbiorowego w zakresie profesjonalnej obsługi osób o szczególnych potrzebach szkolenia dla 5000 pracowników firm z sektora transportu zbiorowego oraz przygotowanie poradnika dotyczącego dostosowania kluczowych usług transportu zbiorowego do potrzeb osób o szczególnych potrzebach, w tym osób z niepełnosprawnościami.

Kolejny prelegent, Tomasz Konopacki, rzecznik prasowy Pomorskiej Kolei  Metropolitalnej SA, scharakteryzował wpływ PKM na rozwój regionu, Metropolii Trójmiejskiej oraz Kaszub omawiając kwestie wzrostu liczby pasażerów, potencjału turystycznego, dostępności transportowej dla regiony czy rozwoju terenów wzdłuż linii.

Wczoraj i dziś w Kolejach Mazowieckich – KM Sp z o.o. pokazał Dariusz Grajda, Członek Zarządu, Dyrektor Handlowy. Ta prelekcja była związana z jubileuszem 15 lat działalności Kolei Mazowieckich. W jej trakcie Grajda przedstawił najważniejsze informacje o spółce – park taborowy, kanały dystrybucji biletów czy też integracje transportu w aglomeracji warszawskiej.

Jak wspominał Koleje Mazowieckie:

– W swojej działalności kierują się następującymi wartościami – bezpieczeństwo, solidność, rozwój, satysfakcja i szacunek oraz realizują misję przewozu bezpiecznego, solidnego i na czas.

Koleje Wielkopolskie Sp. z o.o. natomiast przedstawiły projekty,  które wspierają potrzeby pasażerów z ograniczoną mobilnością. Joanna Skubiszyńska, Koordynator ds. praw pasażerów i systemu zarządzania jakością, opierając się na wynikach prowadzonych systematycznie badań jakości usług
z których wynika, że o wyborze pociągu jako środka transportu decydują przede wszystkim dogodność połączeń, komfort podróży, czas przejazdu oraz bezpieczeństwo, pokazała aktywności Kolei Wielkopolskich w przełamywaniu barier, bezpieczeństwie podróżnych oraz integracji osób ze szczególnym potrzebami.

Temat finansowania utrzymania taboru podjął Jacek Fink-Finowicki, Inżynier Projektu,  Siemens Mobility Sp. z o.o., który omówił aspekty związane z uproszczeniem procesu outsourcowania utrzymanie taboru.

Obsługę ruchu regionalnego i aglomeracyjnego z perspektywy przewoźnika streścił Wojciech Zdanowski, Wiceprezes Zarządu, Koleje Dolnośląskie SA. Szczególne wyzwania przewozów aglomeracyjnych to między innymi problem obsługi szczytów przewozowych, niższa niż w ruchu regionalnym efektywność wykorzystania taboru, relatywnie niższe niż w przypadku ruchu regionalnego jednostkowe przychody biletowe,  brak dedykowanego systemu organizowania
i finansowania przewozów o charakterze aglomeracyjnym oraz brak przepustowości infrastruktury niezbędnej dla zapewnienia odpowiedniej częstotliwości.

Joanna Fornalczyk, Partner, Comper Fornalczyk I Wspólnicy Sp. J., przedstawiła zagadnienie konstrukcji powierzeniowej jako narzędzia realizacji inwestycji. Podkreśliła, że konstrukcja taka musi odpowiadać najwyższym standardom powierzeniowym na co składa się prawidłowa definicja usługi publicznej, bezpieczny mechanizm rozliczania rekompensaty oraz umieszczenie inwestycji w konstrukcji powierzeniowej.

Ostania prezentacja, Szymona Klemby, Specjalisty Inżynieryjno-Techniczny, Zakład Dróg Kolejowych
i Przewozów, Instytut Kolejnictwa, dotyczyła kwestii poprawy dostępności kolejowego transportu regionalnego poprzez integrację z transportem autobusowym. W tym przypadku transport publiczny powinien być dostępny dla wszystkich mieszkańców kraju. Natomiast w przypadku braku zasadności lub możliwości obsługi gmin koleją należy obsługę zapewnić za pomocą zintegrowanych linii autobusowych, które powinny być elementem wojewódzkich systemów zintegrowanego transportu.