Relacja z XI Konferencji „Energetyka na Kolei”
Innowacje w energetyce a optymalizacja zużycia energii
W Ożarowie Mazowieckim odbyła się Konferencja „Energetyka na kolei” w czasie której uczestnicy starali się odpowiedzieć na pytania będące pochodną obecnych zmian prawnych, zawirowań na rynkach energii oraz zademonstrować innowacje ukierunkowane na zoptymalizowanie rozwiązań w sektorze energetycznym.
Okoliczności w jakich odbywała się konferencja, a więc atak Rosji na Ukrainę i będący jego skutkiem kryzys energetyczny wymuszający dążenie do uniezależnienia się od tradycyjnych surowców, spowodowały, że pomysły przedstawione przez firmy w ramach prezentacji nabierały nowego wymiaru. Dają nadzieję na to, że wciąż realne jest przejście przez transport kolejowy na zasilanie energią elektryczną z OZE w zakładanym terminie. Natomiast inne zagadnienia do których się odniesiono – między innymi projektowanie, budowa, modernizacja czy utrzymanie sieci trakcyjnej, plany PKP Energetyka czy kwestie związane z magazynowaniem energii, ecodrivingiem czy rekuperacją- pozwalają wierzyć, że tak się stanie.
Konferencję otworzyli – Anna Modrzejewska, Manager Projektu i Radosław Karwicki, Manager z Polskiej Izby Kolei, a pierwszym jej aktem było wręczenie certyfikatów nowej firmie, którą przyjęto w poczet firm członkowskich. Tym razem była to Trakcja SA.
Inauguracyjną prezentację przedstawił Grzegorz Pizon, Kierownik Produktu Siemens Energy Sp. z o.o.- (Partner Technologiczny). Starał się odpowiedzieć na pytanie co dalej z gazem SF6 i innymi gazami fluorowanymi w urządzeniach wysokiego napięcia? Dokonał także przeglądu rozwiązania nowoczesnej rozdzielnicy GIS do 145 kV typu 8VN1 Blue GIS™ oraz innej aparatury z serii Siemens Energy Blue Portfolio. Zaznaczył, że według raportu z dnia 18.05.2022 Światowej Organizacji Meteorologicznej (WMO), światowy system energetyczny prowadzi ludzkość do katastrofy ponieważ cztery kluczowe wskaźniki służące do pomiaru zmian klimatu (stężenie gazów cieplarnianych, wzrost poziomu mórz, zawartość ciepła w oceanach oraz zakwaszenie oceanów) osiągnęły w 2021r. rekordowe poziomy. Pizon podkreślił też, że regulacje prawne UE powinny promować zielone technologie bez F gazów w rozdzielnicach i urządzeniach.
Zmiany w TSI Energia w ramach pakietu „Cyfrowa kolej i zielony transport towarów” były tematem prezentacji Jana Siudeckiego, Dyrektora Departamentu Techniki i Wyrobów w Urzędzie Transportu Kolejowego. Podkreślił przede wszystkim, że celem jest dostosowanie technicznych Specyfikacji Interoperacyjności do założeń Europejskiego Zielonego Ładu i Strategii na rzecz zrównoważonej i inteligentnej mobilności.
Kolejnym partnerem technologicznym była firma Siemens Mobility Sp. z o.o. Adam Roguski, Kierownik ds. Sprzedaży i Rozwoju Biznesu, zaprezentował nowoczesne systemy 25kV Siemens Mobility. Omówione zostały więc systemy zasilania 25kV AC (Sitras), systemy sieci trakcyjnych 25 kV AC (Sicaty) oraz narzędzia do planowania, symulacji i weryfikacji.
Bartosz Chyliński, Dyrektor Techniczno – Handlowy ds. Klientów ZEP INC. (Złoty Partner), streścił zastosowanie produktów ZEP w bieżącym utrzymaniu energetyki trakcyjnej i nietrakcyjnej. Przedstawił szereg rozwiązań jakie można wykorzystać w przypadku problemów w tych obszarach.
Reprezentujący PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. Andrzej Kazimierski, Dyrektor Biura Energetyki oraz Marcin Zaboklicki, Naczelnik Wydziału, przedstawili stan prac spółki nad siecią trakcyjną 250 km/h. Podniesienie prędkości do 250 km/h oznacza prace w zakresie branży elektroenergetyki w tym:
- układu zasilania – analiza układu zasilania sieci trakcyjnej w kontekście spełniania wymagań dla założeń ruchowych – na podstawie wyników analizy projektowany jest układ zasilania -ewentualne zmiany w istniejącym lub budowa dodatkowych / nowych obiektów zasilania;
- sieci trakcyjnej – dla docelowego poziomu prędkości, weryfikowany jest eksploatowany typ sieci trakcyjnej.
Andrzej Kowalczyk, Prezes Zarządu MABO SP. Z O.O. (Partner Srebrny) streścił nowe rozwiązania dla górnej sieci trakcyjnej, w tym między innymi układ TUN 10 DS charakteryzujący się mniejszą masą oraz gabarytami, skompresowaną budową i większą długością kompensowanych odcinków sieci trakcyjnej.
Piotr Rudzki, Dyrektor Handlowy z ENERVISION J.Gruszecka Sp. j. (Partner Srebrny) w ramach prezentacji przeglądu rozwiązań elementów trakcyjnych Mosdorfer Rail, wykorzystywanych do górnych sieci linii dużych prędkości dokonał podsumowania zakresu produktów w tym m. in.: napinaczy Tensorex C+, wsporników, elementów wieszaków , zacisków czy końcówek bimetalicznych.
Prezentacja dr inż. Artura Rojka, Kierownika Zakładu Elektroenergetyki z Instytutu Kolejnictwa dotyczyła obciążalność prądowa sieci trakcyjnej. Prelegent zaznaczył, że sieć jezdną można traktować jako tor prądowy, składający się z prętów w przybliżeniu okrągłym. Tym samym obciążalność prądowa toru prądowego jest zależna od wielu czynników, takich jak:
- materiał z którego wykonany jest przewodnik,
- maksymalne dopuszczane przyrosty temperatur,
- kształt i wymiary,
- stan powierzchni,
- środowisko pracy toru prądowego (powietrze, gaz, olej, izolacja stała),
- źródła ciepła w sąsiedztwie,
- przepływ medium chłodzącego.
MMR Group TransComfort (Brązowy Partner), przygotował prelekcję na temat rozwiązań osprzętu sieci trakcyjnej w systemach zasilania 2x 25kV AC. Przedstawiciel firmy Adam Mianowski zaprezentował zastosowanie i korzyści m.in. modułowych podwieszeń sieci trakcyjnej OMNIA, rurowych podwieszeń sieci trakcyjnej SIMPLEX, izolatorów kompozytowych i sekcyjnych 25kV AC, urządzeń naprężających, podwieszeń w tunelach i dla sieci sztywnej, a także wieszaków przewodzących regulowanych (elastycznych i sztywnych). Przedstawiono również międzynarodowe referencje dla poszczególnych rozwiązań (z Europy, Ameryki Południowej, Azji i Afryki) – np. tylko we Włoszech zaimplementowano ponad 50.000 podwieszeń w standardzie 3kV/ 25kV, a ponad 6.000 podwieszeń 3kV DC zostało zainstalowanych w celu elektryfikacji trasy Florencja-Rzym (max. 250 km/h).
Tomasz Szamocki, Dyrektor Departamentu Produktu OZE w PKP ENERGETYKA S.A. w ramach prezentacji „Innowacje w energetyce sposobem na optymalizację zużycia energii” skomentował między innymi koncepcje Spółki dotyczące wzrostu wykorzystania OZE. W tym wypadku istotne dla PKP Energetyka jest bezpieczeństwo współpracy z pobliskimi odnawialnymi źródłami energii LUB impuls do powstawania takich źródeł w pobliżu magazynu, magazynowanie zrekuperowanej energii pochodzącej z sieci trakcyjnej, zasilanie sieci trakcyjnej z wykorzystaniem infrastruktury Lokalnego Obszaru Bilansowania, bezpieczna współpraca z pobliskimi odbiorcami energii oraz prosumentami w ramach lokalnego obszaru bilansowania (mikro sieci) oraz potencjalne odciążenie KSE w zakresie mocy 250 300 MW mocy szczytowej. Omówione zostały także szanse na wzrost wykorzystania OZE poprzez Klastry/Spółdzielnie energetyczne czy rozwój wodoru.
Marcin Stachura, Dyrektor Handlowy z Strunobet Migacz Sp. z o.o. omówił bezpieczeństwo bierne słupów oświetleniowych. Zaznaczył przy tym, że głównymi celami strategii bezpieczeństwa jest zwiększenie dostępności transportowej, poprawa bezpieczeństwa uczestników ruchu i efektywności sektora transportowego poprzez tworzenie spójnego, zrównoważonego i przyjaznego użytkownikowi systemu transportowego w wymiarze krajowym, europejskim i globalnym.
Korzyści z montowania liczników w lokomotywach przedstawił Arkadiusz Kasiński, Kierownik Zespołu Energetyki, Biuro Infrastruktury i Energetyki PKP Intercity SA. Wspomniał przy tym, że licznik energii elektrycznej to coś więcej niż tylko przyrząd pomiarowy do rejestracji zużycia energii. A mając dane historyczne zestawione z większą ilością informacji w czasie możemy znaleźć więcej zależności między nimi. Tym samym ciągły dostęp do danych przyczynia się do poprawy efektywności energetycznej przedsiębiorstwa.
System automatyki SO-5 firmy MIKRONIKA jako kompleksowe rozwiązanie do monitorowania, sterowania, pomiarów i regulacji obiektów elektroenergetycznych zaprezentował Daniel Zakrzewski, Dyrektor, Mikronika Sp. z o.o. Pokazał między innymi przykładowe realizacje dla PKP Energetyka takie jak SCADA/ADMS/OMS, czyli scentralizowane zarządzanie siecią elektroenergetyczną zasilającą trakcję, SSIN dla PT (R110KV), a więc koncentratory danych, sygnalizacja centralna oraz mierniki jakości energii, centralne regulatory mocy biernej SO-52v21- RMB, jak również elementy dla automatyzacji sieci SN (smart grid ) współpracujące z modułem FDIR.
Damian Kuca, Prezes Zarządu Kuca Sp. z o.o. i Paweł Kwaśniewski, profesor AGH, zaprezentowali opracowanie technologii i wdrożenie produkcji nośno-przewodzącego osprzętu górnej sieci trakcyjnej 25kV AC dedykowanego do zastosowań w kolejowych systemach komunikacyjnych dużych prędkości jazdy.
Na koniec, Piotr Matera, Zastępca Dyrektora Technicznego Lopi Anuszkiewicz I Trzecińscy Sp. J. zapoznał słuchaczy ze spadkami napięć na liniach zasilania i metodami ich eliminacji oraz przedstawił funkcjonalność kompensatorów LKD w tym m.in.:
- bezstopniową kompensacją mocy biernej ind./poj.;
- kompensacją wyższych harmonicznych do 25- tej;
- symetryzacja obciążenia;
- generacją zadanej mocy biernej ind./poj. dla każdej fazy.
Konferencję zakończył panel dyskusyjny dotyczący tego czy kolej to rzeczywiście branża, która zieloną transformację przejdzie najszybciej. Moderował Radosław Karwicki – zastępca redaktora naczelnego (Raport Kolejowy) a udział wzięli Mirosław Balicki – Dyrektor Departamentu Sprzedaży Energii Trakcyjnej PKP ENERGETYKA S.A., Arkadiusz Kasiński – Kierownik Zespołu Energetyki, Biuro Infrastruktury i Energetyki PKP INTERCITY S.A., Tomasz Warchoł – Prezes Zarządu „KOLEJE MAŁOPOLSKIE” Sp. z o.o. oraz Patryk Świrski – Prezes Zarządu KOLEJE ŚLĄSKIE Sp. z o.o., którzy w debacie potwierdzili, że kolej jest rzeczywiście najbardziej ekologicznym środkiem transportu, ale przed sektorem stoją duże wyzwania związane z zawirowaniami na rynku surowców.
GALERIA PREZENTACJEINNE EDYCJE TEGO WYDARZENIA