Przyszłość kolei okiem ekspertów. Za nami XV konferencja „Rozwój polskiej infrastruktury kolejowej”
– Inwestycje infrastrukturalne w transport są jednymi z najsilniejszych inwestycji realizowanych w Polsce – mówił w trakcie oficjalnego rozpoczęcia XV jubileuszowej konferencji „Rozwój polskiej infrastruktury kolejowej” gość specjalny Dariusz Klimczak, Minister Infrastruktury. Wydarzenie odbyło się w dniach 17-18 października w Jachrance k. Warszawy i zgromadziło ponad 200 ekspertów związanych z infrastrukturą kolejową w Polsce.
PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. w roku 2024 planują ogłosić przetargi inwestycyjne na kwotę 17,5 mld złotych. Do końca września zarządca infrastruktury kolejowej przygotował postępowania o wartości 11,8 mld zł oraz zawarł umowy na 14,6 mld zł.
– Obecny rok jest rekordowy jeśli chodzi o uruchomienie przetargów na inwestycje kolejowe – podkreślał w trakcie wykładu inaugurującego konferencję minister Dariusz Klimczak. – Tylko jednego dnia – 5 września – ogłosiliśmy 3 postępowania łącznie na 6 mld złotych. To przetargi na które czeka nie tylko branża, ale przede wszystkim pasażer, bo to pasażer jest w centrum naszej uwagi.
W centrum uwagi pierwszego dnia konferencji byli także przedstawiciele ośmiu przedsiębiorstw, które dołączyły do grona Firm Zrzeszonych w Polskiej Izbie Kolei. Tuż po oficjalnym rozpoczęciu, którego dokonali na scenie Piotr Rachwalski, Członek Zarządu Centralnego Portu Komunikacyjnego oraz Maciej Kaczorek, Członek Zarządu PKP Polskich Linii Kolejowych, certyfikaty odebrali przedstawiciele firm:
- Siemens Mobility
- Sikla Polska Sp. z o.o.
- Hydromel Sp. z o.o.
- Bydgoskie Zakłady Przemysłu Gumowego Stomil S.A.
- Jarex Sp. z o.o.
- Jamalex Sp. z o.o.
- Kyosan Europe Sp. z o.o.
- Fuber Sp. z o.o.
Część merytoryczną wydarzenia zainaugurował Krzysztof Dyl, Zastępca Prezesa Urzędu Komunikacji Elektronicznej. W swojej prezentacji „Rozwój infrastruktury telekomunikacyjnej na kolei” omówił proces wdrożenia sieci 5G na kolei oraz inwestycje w ramach systemu GSM-R i FRMCS.
O cyberbezpieczeństwie na kolei z perspektywy wojska mówił zaś płk Michał Golak z Dowództwa Komponentu Wojsk Obrony Cyberprzestrzeni. Wspomniał także o współpracy, jaką podjęły służby mundurowe z Urzędem Transportu Kolejowego.
– Dowódca Komponentu WOC gen. dyw. Karol Molenda oraz Prezes Urzędu Transportu Kolejowego, Ignacy Góra, zainicjowali współpracę w obronie cyberprzestrzeni Polski poprzez podpisanie porozumienia o współpracy. Wspólne działania sygnalizują zdecydowane kroki obu instytucji w celu wzmocnienia ochrony infrastruktury krytycznej naszego kraju przed coraz bardziej złożonymi cyberzagrożeniami – zaznaczał płk Golak.
O rozwoju infrastruktury kolejowej nie można dziś mówić bez poruszenia tematu projektu Centralnego Portu Komunikacyjnego i jego komponentu kolejowego. Wśród gości konferencji i prelegentów był m.in. Zbigniew Szafrański, Przewodniczący Rady Nadzorczej spółki CPK.
– Sieć kolejowa na obecnym terytorium Polski niewątpliwie wymaga głębokiej restrukturyzacji układu, ukierunkowanej na szybkie połączenia pasażerskie pomiędzy głównymi ośrodkami, separację szybkiego ruchu pasażerskiego i towarowego, a także sprawną i niezawodną obsługę kolejową obszarów aglomeracji – mówił podczas wystąpienia Szafrański.
Jego zdaniem sieć kolejowa powinna być oparta o potrzeby transportowe mieszkańców całej Polski. Jak wynika z analiz, największe potoki podróżnych generują połączenia największych miast z Warszawą. Duże przemieszczenia podróżnych występują także w relacjach Rzeszów – Kraków – Katowice – Opole – Wrocław – Poznań – Szczecin oraz Wrocław – Poznań – Bydgoszcz – Trójmiasto. To relacje pomijające Warszawę oraz CPK.
Rozwój polskiej infrastruktury kolejowej nie byłby możliwy, gdyby nie dofinansowanie, płynące od 20 lat z Unii Europejskiej. Joanna Lech, Dyrektor Centrum Unijnych Projektów Transportowych podsumowała zakończone programy finansowe i omówiła szanse na pozyskanie i rozdysponowanie środków UE na najbliższe lata.
Wpływ Unii Europejskiej na polską kolej widać było także w prezentacji Alicji Kozłowskiej, Dyrektor Departamentu Regulacji Rynku Kolejowego UTK. W trakcie kilkuminutowego wystąpienia omówiła dane statystyczne związane z rozwojem infrastruktury kolejowej w Polsce.
Kolejowa infrastruktura przyszłości
Liniowa – punktowa – krytyczna – jaka powinna być kolejowa infrastruktura krytyczna? Na to pytanie odpowiadali eksperci panelu dyskusyjnego, moderowanego przez Adama Musiała, Dyrektora Generalnego Polskiej Izby Kolei. Do debaty przystąpili:
- Krzysztof Dyl – Urząd Komunikacji Elektronicznej
- Piotr Kubicki – PKP Polskie Linie Kolejowe S.A.
- Paweł Pawłowski – Polskie Koleje Państwowe S.A.
- Piotr Rachwalski – Centralny Port Komunikacyjny Sp. z o.o.
- Tomasz Szydło – BUDIMEX Kolejnictwo S.A.
- Marita Szustak – TRACK TEC Construction Sp. z o.o.
- Jakub Majewski – Fundacja Pro Kolej
- Paweł Nogowicz – EVERCOM
- Tomasz Prejs – SIEMENS Mobility Sp. z o.o.
– Podróżny powinien być w samym środku debaty o rozwoju polskiej kolei. To dla niego, nie dla idei, modernizowane powinny być obiekty infrastruktury kolejowej – podkreślali zgodnie uczestnicy debaty.
Paweł Pawłowski, Dyrektor Biura Logistyki spółki PKP nawiązał do programu budowy i modernizacji polskich dworców kolejowych.
– Staramy się dostosowywać dworce do podróżnych – mówił. – Budujemy nowe i modernizujemy te istniejące. Wiemy, jaką rolę pełnią polskie dworce w tkance miejskiej. Często są wizytówkami miasta, nie skłamię, jeżeli powiem, że mają rolę miastotwórczą. Dane jasno wskazują, że 30 największych dworców w Polsce odpowiada za 50 proc. wymiany pasażerskiej w kraju.
Komfort pasażera nie poprawi się, jeżeli zaniechamy cyfryzacji polskiej kolei – mówił Piotr Kubicki, Członek Zarządu ds. transformacji cyfrowej w PKP Polskich Liniach Kolejowych.
– GSM-R musi wrócić na plac budowy polskiej kolei. Bez niego nie będzie ERTMS, a finalnie FRMCS – podkreślał Kubicki. – Jako nowy zarząd PKP PLK odrobiliśmy zadanie domowe, naprawiliśmy błędy poprzedników. Budujemy poligony doświadczalne, by robić cyfrowe crush-testy. Następnie ogłosimy przetargi, które pchną cyfrowy świat kolei w nowy wymiar. Pamiętajmy, bez łączności GSM-R, która razem z ETCS składa się na ERTMS, nie pojedziemy szybciej niż 160 km/h.
Słowa przedstawiciela PKP Polskich Linii Kolejowych potwierdził Krzysztof Dyl z Urzędu Komunikacji Elektronicznej.
– W końcu coś zaczęło się dziać w temacie cyfryzacji polskiej kolei – mówił. – W całym tym procesie nadal w centrum musi pozostać pasażer. On mówi, czego od nas, od kolei, oczekuje, a my powinniśmy robić wszystko, by mu to dać.
Debata o kolejowej infrastrukturze przyszłości zahaczyła także o budowę Kolei Dużych Prędkości w Polsce i komponent kolejowy CPK.
– Przy budowie „igreka”, czyli trasy kolejowej z Warszawy przez Łódź do Poznania i Wrocławia, mamy dylemat: z jednej strony chcemy kolei szybkiej, z drugiej pragniemy walczyć z wykluczeniem transportowym. Tych dwóch rzeczy nie da się pogodzić – mówił Piotr Rachwalski. – Przy każdym skrzyżowaniu sieci KDP z siecią Polskich Linii Kolejowych powinno powstać przemyślane powiązanie, by umożliwić dostęp do szybkich pociągów jak największej liczbie pasażerów nawet z odległych części kraju.
Jak inwestycje kolejowe wyglądają z punktu widzenia branży budowlanej? W panelu dyskusyjnym udział wzięła m.in. Marita Szustak, Prezes Zarządu Track Tec Construction.
– Mamy rok 2024, za nami trzy lata zapaści finansowej. Przetargi dopiero się rozstrzygają, PKP Polskie Linie Kolejowe zapowiadają kolejne. Aby usprawnić rynek inwestycji kolejowych potrzebne jest stabilne finansowanie. Za strategią zrównoważonego rozwoju transportu musi iść strategia zrównoważonego finansowania projektów. Jeżeli to się nie zmieni, do roku 2035 kolejowy „igrek” moim zdaniem nie powstanie. Producenci chcieliby wiedzieć, czy mają realną szansę wsiąść z peronu do pociągu, jakim jest projekt CPK. Chcemy się do tego przygotować. Nie wyobrażam sobie, że inwestycję tę realizować będą firmy zagraniczne.
W trakcie czterech bloków tematycznych, eksperci zgromadzeni na konferencji, rozmawiali także szerzej o strategiach inwestycyjnych na polskiej kolei do roku 2030, finansowaniu sektora transportu ze środków UE oraz rozwiązaniach oferowanych przez polskich przedsiębiorców dedykowanych infrastrukturze kolejowej.
XV jubileuszowej konferencji „Rozwój polskiej infrastruktury kolejowej” towarzyszyła wystawa firm z branży transportu szynowego.
ZACHĘCAMY DO WZIĘCIA UDZIAŁU W ANKIECIE: