Razem dla cyfryzacji kolei
– Obecność całej branży kolejowej w tym miejscu to sygnał pokazujący, że warto być razem: współpracować i pracować na rzecz cyfrowego bezpieczeństwa polskiej kolei – mówił Dariusz Grajda, Członek Zarządu PKP S.A. w trakcie inauguracji II otwartej konferencji technologicznej Rady Polityki IT Grupy PKP i PKP PLK w Bydgoszczy. Współorganizatorem wydarzenia, które odbyło się w dniach 12-13 września w Bydgoszczy, była Polska Izba Kolei.
Cyberbezpieczeństwo stało się jednym z kluczowych wyzwań współczesnego transportu, w tym infrastruktury kolejowej. W dobie cyfryzacji, automatyzacji oraz rosnącego uzależnienia od systemów informatycznych, kolej staje się coraz bardziej narażona na cyberataki i zagrożenia związane z bezpieczeństwem danych.
Polska kolej, jako istotny element krajowego i międzynarodowego transportu, musi sprostać tym wyzwaniom, aby zapewnić nie tylko płynność operacji, ale także bezpieczeństwo pasażerów i ładunków. Bezpieczeństwo cyfrowe było jednym z tematów II otwartej konferencji technologicznej Rady Polityki IT Grupy PKP i PKP PLK. Zanim jednak rozpoczęła się część oficjalna, za zamkniętymi drzwiami trwało Zgromadzenie Ogólne Związku Samorządowych Przewoźników Kolejowych oraz obrady Rady Polityki IT Grupy PKP i PKP PLK. Jakie płyną z nich wnioski?
– Wypracowaliśmy decyzje, które chcemy przekazać całej branży: zmienimy nazwę na Rada Transformacji Cyfrowej Kolei i zaprosimy do współpracy, do tej rady, wszystkich przewoźników działających na terenie naszego kraju, przede wszystkim tych samorządowych – zapowiedział Dariusz Grajda, Przewodniczący Rady, Członek Zarządu PKP S.A. – Powołaliśmy zespół, który w ciągu miesiąca przygotuje odpowiednie zmiany.
Cyfrową transformację kolei wspierać będzie dokument, stworzony przez zespół managerów i specjalistów z PKP Polskich Linii Kolejowych. Jego fundament przedstawiony zostanie na targach InnoTrans w Berlinie.
– Zarys dokumentu przedstawi, jak taka transformacja cyfrowa polskiej kolei powinna wyglądać w okresie krótkoterminowym, średnio- i długoterminowym – mówi Piotr Kubicki, Członek Zarządu PKP Polskich Linii Kolejowych S.A. ds. transformacji cyfrowej. – Aby mówić o powodzeniu projektu, musimy komunikować się z rynkiem, z dostawcami, politechnikami, by te mogły dostosować swój sprzęt, kadry czy hardware do cyfrowej transformacji kolei. Dokument pokaże kierunek, w którym polska kolej będzie podążała.
Transformacja cyfrowa to nie tylko software i hardware, to także urządzenia, które wykorzystuje i wykorzystywać będzie zarządca infrastruktury kolejowej w Polsce. Dziś PLK posiada flotę dronów, które służą do weryfikacji prac na liniach kolejowych.
– Zdajemy sobie sprawę z tego, że doświadczeni eksperci wkrótce będą odchodzić na emeryturę, a rynek pracy nie wypełni po nich luk w stu procentach. W dużej mierze ich pracę przejmą właśnie drony – zapowiada Piotr Kubicki. – I to także będzie część transformacji cyfrowej na kolei.
Polska kolej zmienia się dynamicznie. Spółki wciąż poszukują nowych rozwiązań, aby usprawnić podróże pociągiem po kraju. Nad jednym z nich pracują obecnie PKP Informatyka oraz PKP Intercity, o czym mówiła Anna Sabina Wojciechowska, Wiceprezes Zarządu PKP Informatyka Sp. z o.o.
– Przed nami ważne zadanie – modernizacja systemu rezerwacji miejsc w pociągach narodowego przewoźnika – mówi Wojciechowska. – Taki system nie jest trywialny, pociąg to nie samolot, którego pasażerowie nie opuszczą przed końcem podróży. Tu rotacja jest ogromna. Nad projektem pracują doświadczeni ludzie z Grupy PKP. Wokół samej usługi budujemy także centralny system sprzedaży, świadczący nowoczesne usługi sprzedaży biletów. Piszemy algorytmy, integrujemy dane z różnych spółek kolejowych. Dążymy do tego, by systemy sprzedażowe i informacji pasażerskiej były jeszcze bardziej aktualne, byśmy na bieżąco mogli informować o wszelkich zmianach na kolei. W tym zakresie jest jeszcze wiele do zrobienia.
Konferencja technologiczna Rady Polityki IT Grupy PKP i PKP PLK skupiła najlepszych specjalistów z zakresu IT w branży kolejowej. Swoim doświadczeniem i wiedzą podzielili się oni m.in. w trakcie panelu dyskusyjnego „Jak zapewnić bezpieczeństwo infrastruktury krytycznej IT/OT w sektorze kolejowym?”.
W dyskusji udział wzięli:
- Dariusz Grajda, Członek Zarządu PKP S.A.
- Piotr Kubicki, Członek Zarządu PKP PLK S.A.
- Paweł Nogowicz, Prezes Zarządu EVERCOM
- Marcin Karasiński, Członek Zarządu PKP Intercity S.A.
- Leszek Stachowiak, Prezes Zarządu PKP Informatyka Sp. z o.o.
- Roman Smółka, Wiceprezes Zarządu POLREGIO S.A.
- Mikołaj Grzyb, Członek Zarządu Koleje Wielkopolskie Sp. z o.o.
Rozmowę moderował Adam Musiał, Dyrektor Generalny Polskiej Izby Kolei.
W trakcie dyskusji poruszono m.in. temat konsolidacji zasobów IT/OT. O tym, czy to szansa, czy jednak zagrożenie mówił Prezes Zarządu PKP Informatyka S.A.
– Konsolidacja to szansa dla kolei, to jedyny możliwy kierunek – podkreślał Leszek Stachowiak. – Podjęliśmy współpracę z PKP PLK, chcemy dalej współpracować w tym zakresie. Nasz wschodni sąsiad coraz bardziej zagląda nam w infrastrukturę krytyczną, chcemy się konsolidować z PLK.
Jednak co ta konsolidacja realnie oznacza?
– Chcemy budować wspólne systemy, mamy zespoły SOK, NOK, CERT, chcemy rozbudowywać kompetencje, aby pasażerowie czuli się bezpiecznie na liniach kolejowych – podkreśla. – Polskie Linie Kolejowe opierają się na systemach analogowych. Jednak powołany w spółce zespół pracuje nad cyfryzacją bardzo prężnie. Chcemy ich w tej transformacji wspierać.
Obserwujemy wiele zagrożeń w sektorze kolejowym. Wynikają one nie tylko z oczywistych ataków na infrastrukturę. Mogą także wynikać z celowego lub przypadkowego działania np. producentów. O sposobach na zabezpieczenie się przed szkodliwymi praktykami z ich strony mówił Paweł Nogowicz, Prezes Zarządu EVERCOM (Złoty Partner konferencji).
– Część zagrożeń, z którymi mamy do czynienia pochodzi z zewnątrz, w tym ataki hakerskie – mówi Paweł Nogowicz. – Działania te doprowadzają do uszkodzenia systemów, kradzieży danych itp. Druga grupa problemów, którą mało kto się zajmuje na rynku, to problemy związane z działaniem producentów lub dostawców rozwiązań dla świata IT/OT. Wynikają one z celowego umieszczenia kodu szkodliwego lub umożliwiania dostępu przez „tylną furtkę” do systemu itp. W jaki więc sposób powinniśmy się zabezpieczać przed takimi rozwiązaniami? EVERCOM jako jedyna firma jasno i wyraźnie pokazuje ten problem, definiuje go i znajduje rozwiązania.
Podczas konferencji poruszony został także temat monitorowania zasobów i usług. Do tematu odniósł się Maciej Malinowski, Support Solution Architect w Hewlett Packard Enterprise Sp. z o.o. (Złoty Partner konferencji).
– Monitorowanie zasobów i usług daje poprawne świadczenie usług dla klientów danej organizacji – podkreśla Malinowski. – Pozwala na minimalizację nieprawidłowości przestojów w świadczeniu naszych usług wewnętrznych lub tych, które świadczymy klientom.
Jak podkreślił przedstawiciel spółki, HPE dostosowuje się do specyfiki rynku kolejowego, który coraz mocniej skłania się do wykorzystywania usług chmurowych.
– Tworzymy rozwiązania, które adresują potrzeby rynków biznesowo-krytycznych – dodaje Malinowski. – Stawiamy na wsparcie firm kolejowych w tworzeniu i utrzymaniu infrastruktury krytycznej. Jesteśmy także jednym z większych dostawców sieciowych. Co warto zauważyć, jednym z największych wyzwań, przed którymi stoją dziś firmy informatyczne, jest przerost informacji. Nie jesteśmy w stanie ich efektywnie zbierać i analizować. Tworzymy dane w nieprawdopodobnym tempie. HP zwróciło na to uwagę, inwestując w rozwiązania pozwalająca na taką analizę, opierając się na systemach AI. Odpowiedzią na potrzeby jest stworzenie Private Cloude AI – gotowego rozwiązania, mogącego przetwarzać dane w bezpieczny sposób, w oderwaniu od sieci zewnętrznej, jednocześnie zapewniającego funkcję skalowania i zarządzania rozwiązaniami dostępnymi w chmurze publicznej.
II konferencja technologiczna Rady Polityki IT Grupy PKP i PKP PLK skupiła w Bydgoszczy prawie dwustu ekspertów i przedsiębiorców związanych z bezpieczeństwem cyfrowym kolei. Wydarzeniu towarzyszyła wystawa usług i produktów z zakresu IT/OT firm zrzeszonych w Polskiej Izbie Kolei.
