Infrastruktura kolejowa – kierunki rozwoju i wyzwania. Za nami XVI konferencja „Rozwój Polskiej Infrastruktury Kolejowej”
W dniach 16–17 października 2025 r. w Jachrance odbyła się XVI edycja konferencji „Rozwój Polskiej Infrastruktury Kolejowej” – jedno z najważniejszych wydarzeń branży kolejowej w Polsce. Tegoroczne spotkanie zgromadziło setki uczestników z kluczowych instytucji, spółek, firm wykonawczych oraz organizacji europejskich, a jego tematyka koncentrowała się na finansowaniu, innowacjach, liberalizacji rynku i przygotowaniach do budowy kolei dużych prędkości. Dyskusje i wystąpienia potwierdziły, że Polska stoi dziś przed wyjątkową szansą na przyspieszoną modernizację kolei – przy wsparciu funduszy unijnych, politycznej determinacji oraz zaangażowania sektora publicznego i prywatnego.
Wydarzenie, które zostało zorganizowane pod patronatem m.in. Ministerstwa Infrastruktury, PKP PLK S.A., CPK Sp. z o.o. otworzył Adam Musiał, Dyrektor Generalny Polskiej Izby Kolei. Natomiast impuls do rozpoczęcia konferencji dali Piotr Wyborski, prezes PKP PLK S.A. oraz Dariusz Grajda, wiceprezes PKP S.A.
Przemówienie inauguracyjne wygłosił Dariusz Joński, Poseł do Parlamentu Europejskiego i członek Komisji Transportu i Turystyki, podzielił się z uczestnikami wydarzenia kilkoma spostrzeżeniami dotyczącymi prac w Brukseli i Strasburgu. W wystąpieniu podkreślił determinację w rozwoju sektora kolejowego jako filaru transformacji transportowej w UE i Polsce. W opinii Jońskiego kolej jawi się jako strategiczne narzędzie do osiągnięcia celów klimatycznych, gospodarczych i infrastrukturalnych. Potrzebna jest jednak współpraca wszystkich interesariuszy oraz konsekwentne działania inwestycyjne. Zaznaczył, że zarówno na poziomie UE, jak i krajowym istnieje wyraźna wola polityczna do finansowania i wspierania projektów kolejowych. Natomiast Polska jest jednym z najszybciej rozwijających się rynków kolejowych w Unii, ale dalszy rozwój kolei wymaga odpowiedniego finansowania ze środków unijnych i krajowych oraz przyjaznych regulacji, które wspierają rozwój niskoemisyjnego transportu.
Dariusz Joński podkreślił również rolę sektora prywatnego w rozwoju kolei i zaznaczył, że firmy zrzeszone w Polskiej Izbie Kolei mają potencjał, by zwiększać konkurencyjność polskiego przemysłu kolejowego oraz wspierać gospodarkę całej Unii Europejskiej.
Dariusz Joński:
– Jak Państwo doskonale wiecie, obecny polski rząd również dostrzega strategiczną rolę kolei w realizacji wyżej wymienionych celów, przykładając szczególną wagę do rozwoju i poprawy jakości połączeń kolejowych, infrastruktury, a także budowy odporności łańcucha dostaw w oparciu o transport kolejowy. Warto przy tej okazji wspomnieć, że Polska jest obecnie jednym z najszybciej i najdynamiczniej rozwijających się rynków kolejowych w Unii Europejskiej. Przy całkowitej wartości rynku wynoszącej 2,9 miliarda euro rocznie w latach 2021–2023, prognozuje się, że Polska będzie rosła w tempie 8% średniorocznego wzrostu, osiągając wartość 4,62 miliarda euro rocznie w latach 2027–2029.
Podczas inauguracji wydarzenia Minister Infrastruktury, Dariusz Klimczak zwrócił natomiast uwagę na kluczowe kierunki rozwoju branży oraz potrzebę ścisłej współpracy międzyresortowej – szczególnie z Ministerstwem Finansów.
Dariusz Klimczak:
– Ministerstwo Infrastruktury odpowiada za wiele gałęzi transportu, jednak kolej jest traktowana w sposób szczególny. W kontekście kolejnictwa punktem wyjścia dla każdej poważnej debaty muszą być stabilne podstawy finansowe i organizacyjne — to dwa najważniejsze filary, które decydują o realności i jakości wszelkich projektów. Jeśli mamy solidne fundamenty finansowe oraz dobrze zaprojektowane i wdrożone mechanizmy realizacji, możemy być spokojni o efekty. Patrzę na kolej zarówno zawodowo, jak i z perspektywy pasażera, przedsiębiorstw opartych o infrastrukturę kolejową, a także tych firm, dla których kolej stanowi bazę rozwoju i prowadzenia biznesu. Debata jest kluczowa — pozwala spojrzeć realistycznie na nasze zamierzenia i podejmować świadome decyzje.
Wśród mówców otwierających konferencję znaleźli się również przedstawiciele europejskich organizacji kolejowych – ERA, CER i UNIFE – podkreślając europejski kontekst i znaczenie polskiej infrastruktury na tle kontynentu.
Oana Gherghinescu, Dyrektor Wykonawczy European Union Agency For Railways (ERA), skupiła się na dwóch kluczowych zagadnieniach. Po pierwsze, konieczne jest tworzenie sprzyjających warunków do rozwoju konkurencyjnego rynku kolejowego w Europie — w oparciu o najwyższe standardy jakości i bezpieczeństwa. Po drugie, uczynienie jednolitego obszaru kolejowego w Europie rzeczywistością.
Gherghinescu podkreśliła, że aby osiągnąć te cele konieczne jest zmniejszenie kosztów funkcjonowania systemu kolejowego w UE oraz innowacyjność. Tym samym istnieje potrzeba jednego, zintegrowanego systemu kolejowego w Europie.
Oana Gherghinescu:
– Powtarzam to często i powiem to również dzisiaj: musimy działać razem. Potrzebujemy wspólnej pracy, zaangażowania i partnerstwa. W obecnym kontekście politycznym — z rosnącymi zagrożeniami i niestabilnością — nie możemy mówić o mobilności wojskowej, zastosowaniach podwójnych czy realizacji ambitnych planów infrastrukturalnych dopóki nie zapewnimy wspólnego, zharmonizowanego systemu działania i nie zlikwidujemy barier wynikających z tzw. „systemów dziedziczonych”.
Natomiast Alberto Mazzola, Dyrektor Wykonawczy CER, zdefiniował potrzeby w zakresie modernizacji infrastruktury. Zaznaczył, że należy dążyć do ukończenia dużych projektów TEN-T, podwojenia lub potrojenia przepustowości kolei, fizycznie i cyfrowo, w celu zaabsorbowania wymaganego wzrostu liczby pasażerów i towarów, jak również pełnego wdrożenia zarządzania przepustowością kolei we wszystkich państwach członkowskich, wzmocnione poprzez nową infrastrukturę fizyczną, ale także technologie cyfrowe.
Mazzola skupił się również na konieczności przeprowadzenia reform w zakresie działań UE. Podkreślił, że polityka konkurencji musi lepiej uwzględniać politykę klimatyczną i środowiskową UE oraz unikać wszelkich odwrotnych przesunięć modalnych. Natomiast zarządzanie i koordynacja na poziomie unijnym musi zostać scentralizowane w zakresie migracji i wdrażania kluczowych cyfrowych mechanizmów wspomagających. Widzi on również potrzebę sprawiedliwego, długoterminowego, kompleksowego, zorientowanego na usługi finansowania kolei poprzez zwiększenie skali wieloletnich ram finansowych i przyciągnięcie uzupełniających zasobów prywatnych; innowacyjne finansowanie wykorzystujące również rynek emisji dwutlenku węgla w UE.
Reprezentujący UNIFE, Dyrektor Generalny Enno Wiebe, podkreślił znaczenie wdrażania cyfrowych systemów zarządzania ruchem i utrzymania infrastruktury. Uznał, że kluczowym wyzwaniem jest zapewnienie stabilnego systemu finansowania i wsparcia inwestycji. Dodał, że w nadchodzących latach sektor kolejowy będzie wymagał ogromnych nakładów, które muszą być oparte na trwałych i dobrze zaprojektowanych mechanizmach finansowych
Zaakcentował ponadto, że:
– Wyzwaniem jest opracowanie jasnego i spójnego planu migracji. Każdy duży projekt inwestycyjny w kolejnictwie powinien być wspierany przez realistyczny i dobrze skoordynowany plan wdrożenia.
Ambitne plany inwestycyjne na horyzoncie
Jednym z głównych tematów konferencji była skala planowanych inwestycji w sektorze. Do końca 2025 roku PKP PLK S.A. planuje ogłoszenie przetargów o wartości ok. 16 mld zł, a Centralny Port Komunikacyjny (CPK) zamierza uruchomić przetargi na kwotę sięgającą aż 30 mld zł. Tak imponujące liczby świadczą o ogromnym potencjale rozwojowym branży kolejowej oraz o zapotrzebowaniu na nowoczesne technologie i know-how.
Zakres inwestycji w związku z Kolejami Dużych Prędkości (KDP) w UE, jak również finansowanie infrastruktury z funduszy unijnych, rola kolei w kontekście dual-use oraz jej konkurencyjności były głównymi zagadnieniami podniesionymi podczas debaty polityczno-regulacyjnej moderowanej przez Krzysztofa Bulskiego (EPIC), Udział w niej wzięli Alberto Mazzola – Wspólnota Europejskich Przedsiębiorstw Kolejowych i Zarządców Infrastruktury (CER), Enno Wiebe – Dyrektor Generalny Stowarzyszenia Europejskiego Przemysłu Kolejowego (UNIFE), Joanna Lech – Dyrektor Centrum Unijnych Projektów Transportowych, Piotr Wyborski – Wiceprzewodniczący EIM oraz CEO PKP PLK S.A., Janusz Malinowski – Prezes Zarządu PKP Intercity S.A. oraz Artur Fryczkowski – Wiceprezes Zarządu ALSTOM Polska S.A.
Bloki tematyczne – innowacje, bezpieczeństwo, technologie
Konferencja została podzielona na bloki tematyczne, podczas których poruszono szeroki wachlarz zagadnień. W pierwszym z nich skupiono się na liberalizacyjnej roli kolei, rozwoju infrastruktury oraz inwestycjach.
Piotr Rachwalski, Członek Zarządu (CENTRALNY PORT KOMUNIKACYJNY Sp. z o.o.) omawiając prezentację dotyczącą linii Y zaznaczył, że ta linia to jedynie pierwszy krok w rozwoju sieci kolejowej i pozostaje zgodna z wcześniejszymi planami – po 2035 roku planowane są dalsze inwestycje, uwzględniające rzeczywiste potrzeby transportowe pasażerów. Dodał, że wbrew wcześniejszym deklaracjom, realizacja tzw. „szprych” w zakładanych harmonogramach okazała się niemożliwa, o czym Spółka była świadoma, ale nie przekazała tej informacji opinii publicznej. Rachwalski podkreślił również, że eksperci, m.in. z PAN, wskazują, że policentryczna sieć transportowa lepiej odpowiada na potrzeby mniejszych miast i regionów, dlatego planowane linie będą prowadzone tam, gdzie są faktycznie potrzebne – a nie tam, gdzie się jedynie takie wydają. Natomiast dotychczasowe konsultacje nie uwzględniły większości z ponad 146 tysięcy zgłoszonych uwag, a alternatywne, bardziej efektywne kosztowo rozwiązania dla mniejszych miejscowości nie zostały odpowiednio rozpatrzone.
Joanna Lech, Dyrektor Centrum Unijnych Projektów Transportowych, omówiła znaczącą rolę Funduszy Europejskich w rozwoju konkurencyjnej i zrównoważonej kolei w Polsce oraz zaangażowanie CUPT w proces otwarcia rynku przewozów pasażerskich. Zgodnie z unijną dyrektywą, od 2030 roku nastąpi pełna liberalizacja rynku – zakończy się monopol, a przewoźnicy będą rywalizować w otwartych przetargach. Kluczowe będą transparentność, jakość usług i realny wybór dla pasażera. Nowe zadania czekają również organizatorów transportu – od planowania oferty po zarządzanie taborem i taryfami.
Natomiast reprezentujący Instytut Kolejnictwa ,Marek Pawlik -Z-ca Dyrektora Instytutu, postarał się udzielić odpowiedzi na pytanie czy w przypadku rozwoju infrastruktury kolejowej – da się szybko, dobrze i tanio?”.
Rozwój potencjału PKP Linii Hutniczej Szerokotorowej omówił Marcin Protas – p.o. Prezesa Zarządu. Podkreślił czynniki efektywności LHS, a więc inwestycje na terminalach, koordynacja inwestycji w infrastrukturę linii nr 65 z inwestycjami w infrastrukturę stacji na linii 65 oraz realizacje przewozów terminowo samodzielnie lub we współpracy.
Blok drugi rozpoczęła uroczystość wręczenia certyfikatów przystąpienia w poczet firm zrzeszonych w Polskiej Izbie Kolei. Tym razem były to firmy:
- W&S TRONIC Sp. z o.o.;
- straschu Elektro-Dystrybucja Sp. z o.o.;
- TOMBUD Tomasz Brol;
- Sofan;
- Hammer Group;
- CENTRUM ELEKTRYCZNE “ANIA” BOGUCCY SP. Z O.O. SP.K.;
- Smulders Polska;
- Centrum Techniki Okrętowej S.A.;
- Cembre;
- TheusLEd SP. z o.o.
- PKP Linia Hutnicza Szerokotorowa Sp. z o.o.
Następnie przedstawiciel Złotego partnera konferencji firmy W&S TRONIC Sp. z o.o., Mateusz Kot – Prezes Zarządu, w prezentacji „Nowoczesne systemy diagnostyczne i prewencyjne w infrastrukturze kolejowej – krok w stronę niezawodności i bezpieczeństwa” uznał, że te pozwalają na bieżące monitorowanie stanu technicznego torów i obiektów inżynieryjnych, co umożliwia wczesne wykrywanie usterek i ograniczanie ryzyka awarii. Zaznaczył, że to istotny krok w kierunku zwiększenia niezawodności i bezpieczeństwa całego systemu kolejowego.
Anna Kowalska z Departamentu Techniki i Wyrobów Urzędu Transportu Kolejowego, omawiając obszar bezpieczeństwa w systemie KDP uznała, że wymaga najwyższych standardów projektowania, jakościowego utrzymania infrastruktury i taboru oraz rygorystycznych procedur operacyjnych. Kluczowe jest także zapewnienie bezpieczeństwa cyfrowego – zarówno poprzez kontrolę oprogramowania, jak i ochronę przed cyberzagrożeniami. Istotne pozostaje także fizyczne zabezpieczenie linii przed wtargnięciami i dewastacją, by zagwarantować pełne bezpieczeństwo pasażerów i ruchu kolejowego.
Ponadto w tym bloku: Paweł Bartusiak, Dyrektor ds. elementów infrastrukturalnych w firmie BETARD Sp. z o.o. zaprezentował rolę prefabrykatów betonowych w budownictwie infrastrukturalnym. Natomiast Grzegorz Stencel, Zastępca Dyrektora Biura Dróg Kolejowych PKP Polskie Linie Kolejowe S.A streścił zmiany w systemie zarządzania utrzymaniem dróg kolejowych. Podkreślił między innymi, że PKP PLK wprowadza system zarządzania informacją w infrastrukturze kolejowej, który umożliwia pełny dostęp do danych diagnostycznych, analizę stanu technicznego w oparciu o zarządzanie ryzykiem oraz cyfrową dokumentację. Pozwala to na precyzyjne planowanie i harmonogramowanie prac utrzymaniowych, ustalanie priorytetów oraz przypisywanie zadań z jasno określoną odpowiedzialnością. Całość wspierana jest przez mobilne narzędzia kontrolne, zintegrowane z centralną bazą danych BDD, co zapewnia skuteczny nadzór nad realizacją zadań.
W bloku trzecim zaprezentowano szerokie spektrum tematów – od wdrażania metodyki BIM, przez outsourcing, terminale intermodalne, aż po zaawansowane rozwiązania kablowe i energetyczne.
Wdrożenie metodyki BIM w PLK SA skomentował Szymon Młodawski – Z-ca Dyrektora Biura Przygotowania Inwestycji w Spółce. Omówił, wyzwania, wdrożenie oraz ogłoszone projekty lub będące w opracowaniu. Kolejne obszary tematyczne dotyczyły:
- rozwiązań outsourcingowych w sektorze kolei (Dominik Owiak – Członek Zarządu HammerJobs Sp. z o.o.);
- infrastruktury telekomunikacyjnej (Dariusz Wojciechowski – Prezes Zarządu PKP TELKOL Sp. z o.o);
- terminali intermodalnych grupy CLIP (Jacek Rutkowski – Dyrektor ds. rozwoju i zarządzania Clip Intermodal Sp. z o.o.);
- wpływu metodyki BIM na rozwój polskiej infrastruktury kolejowej (Jacek Filipiuk – Kierownik Zespołu BIM Kolej Centralny Port Komunikacyjny Sp. z o.o.);
- przewodów jezdnych dedykowanych do KDP i magazynów energii (Jakub Siemiński – Dyrektor Rozwoju TELE-FONIKA Kable S.A).
W kolejnym panelu dyskusyjnym – „Najlepsze praktyki w projektach kolejowych” – eksperci dzielili się doświadczeniami z realizacji inwestycji infrastrukturalnych w Polsce i za granicą. Ponownie moderatorem był Krzysztof Bulski (EPIC) – ekspert ds. polityki europejskiej, a uczestnikami Zbigniew Szafrański – Przewodniczący Rady Nadzorczej – Centralny Port Komunikacyjny Sp. z o.o., Dariusz Wojciechowski – Prezes zarządu PKP TELKOL Sp. z o.o.; Stefan Bekir Assanowicz – Prezes zarządu TRAKCJA S.A., Tomasz Szydło – Prezes zarządu BUDIMEX KOLEJNICTWO S.A., Andrzej Wach – Doradca zarządu PORR S.A. oraz Marita Szustak – Prezes zarządu TRACK TEC Construction Sp. z o.o.
Podczas drugiego dnia konferencji uczestnicy wysłuchali prezentacji dotyczących innowacyjnych rozwiązań w projektowaniu infrastruktury kolejowej:
Zbigniew Serement, Kierownik Zespołu Laboratoriów Badań Środowiskowyc w Centrum Techniki Okrętowej SA zaprezentowało nowy hub badawczy wspierający rozwój kolejnictwa.
Andrzej Oryńczak, Projektant Branzy Toroweh Centralny Port Komunikacyjny Sp. z o.o. omówił aspekty środowiskowe i techniczne linii kolei dużych prędkości.
Dariusz Dubaniowski i Tomasz Kłodkowski z Przedsiębiorstwa HAK pokazali swoje zaangażowanie w rozwój sektora.
XVI Konferencja „Rozwój Polskiej Infrastruktury Kolejowej” potwierdziła, że Polska znajduje się w kluczowym momencie rozwoju infrastruktury kolejowej. Skala planowanych inwestycji, rosnące znaczenie nowoczesnych technologii oraz zaangażowanie europejskich i krajowych instytucji pokazują, że najbliższe lata będą decydujące dla kształtu i tempa modernizacji polskiej kolei.
Wydarzenie nie tylko stanowiło platformę wymiany wiedzy, ale również przestrzeń do budowania partnerstw i współpracy, które są niezbędne, by sprostać ambitnym celom inwestycyjnym.
